Slecht slapen tijdens de overgang? Ontdek wat jouw bioritme ermee te maken heeft
Word jij ’s ochtends wakker en voel je je nog steeds moe, alsof je helemaal niet hebt geslapen? Slecht slapen is één van de meest gehoorde en uitdagende klachten tijdens de overgang.
Als ondernemende vrouw weet je hoe belangrijk een goede nachtrust is om scherp, energiek en in balans te blijven — zowel thuis als op je werk. Toch merk je dat je lichaam niet meer vanzelf herstelt en dat je steeds minder grip hebt op je energie.
Met als gevolg dat je je elke dag enorm vermoeid voelt.
Slecht slapen tijdens de overgang; In het kort
- Slecht slapen tijdens de overgang hangt vaak samen met hormonale veranderingen, leefstijl en een verstoord bioritme.
- Dit heeft invloed op je energieniveau, gewicht, focus en emotionele balans.
- Door je leefstijl en bioritme te herstellen kun je beter slapen tijdens de overgang — zonder afhankelijk te zijn van medicatie.
Wat zijn de oorzaken en gevolgen van slecht slapen tijdens de overgang?
Slecht slapen tijdens de overgang kan verschillende oorzaken hebben. Fysieke klachten zoals opvliegers, nachtzweten en hartkloppingen kunnen je nachtrust verstoren. Ook mentale factoren spelen een grote rol: piekeren, stemmingswisselingen en spanning maken het vaak nóg moeilijker om goed te slapen. Al deze verschijnselen hangen samen met hormonale veranderingen — maar ook een verstoord bioritme kan een belangrijke boosdoener zijn.
Veel vrouwen grijpen in deze fase naar natuurlijke supplementen of medicatie in de hoop eindelijk weer goed te kunnen slapen. Droomsap, melatonine of andere slaapmiddelen lijken dan een snelle oplossing. En dat begrijp ik. Als je al maanden uitgeput wakker wordt, wil je gewoon weer rust, energie en grip op je lijf.
Toch is het belangrijk om stil te staan bij de oorzaak achter je slaapprobleem. Vaak ligt die dieper dan je denkt. Hoe is jouw bioritme? Hoe ziet je leefstijl eruit? En geef je je lichaam wel de rust en structuur die het nodig heeft om te herstellen?
Slaaptekort tijdens de overgang heeft een enorme invloed op je dagelijks leven. Je voelt je moe, hebt minder focus, wordt vergeetachtig en bent emotioneler dan je gewend bent. Dat kan je zelfvertrouwen aantasten, druk zetten op relaties en zorgen geven over je functioneren op het werk — met stress of zelfs angst voor inkomensverlies als gevolg.
Slecht slapen raakt dus méér dan alleen je nachtrust: het raakt je hele leven — privé én op je werk.
Slecht slapen en overgewicht tijdens de overgang, hoe zit dat?
Wist je dat structureel slecht slapen niet alleen grote, negatieve, impact heeft op je energieniveau, focus en mentaal functioneren , maar ook wetenschappelijk is gelinkt aan een verhoogde kans op gewichtstoename?
En juist die gewichtstoename tijdens de overgang is vaak een extra bron van frustratie.
Er zijn drie belangrijke oorzaken:
1. Energieverlies
Door slaaptekort voel je je overdag moe, heb je weinig energie en ervaar je ‘adrenaline rushes’. Je lijf zoekt snel een oplossing voor dit energieverlies. En je grijpt sneller naar voedingsmiddelen die op de korte termijn veel energie leveren, zoals suiker- en koolhydraatrijke snacks. Dit is een tijdelijke oplossing, maar verstoort je bloedsuikerspiegel en draagt bij aan gewichtstoename
2. Hormonale disbalans
Slaaptekort beïnvloedt twee “hongerhormonen”: ghreline (stimuleert de eetlust) en leptine (dat de eetlust remt en een vol gevoel geeft). Te weinig slaap zorgt voor een hogere ghreline productie en een lagere leptine afgifte .
Het resultaat? Je hebt de hele dag meer zin in eten en krijgt minder snel een verzadigd gevoel. Dit leidt tot meer eten dan je nodig hebt.
3. Langzamere stofwisseling
Minder slaap betekent dat je stofwisseling trager werkt, wat leidt tot een hogere kans op gewichtstoename.
Tijdens de overgang, waarin je hormoonhuishouding al verandert, versterkt slecht slapen dit effect nog meer. En je komt terecht in een vicieuze cirkel van moeheid, gewichtstoename en nog slechter slapen.
Wat is bioritme en waarom is het belangrijk in de overgang?
Je bioritme (of circadiaans ritme) is je natuurlijke, interne klok die bepaalt wanneer je lichaam wakker en actief hoort te zijn, en wanneer het rust nodig heeft. Er is voor alles een optimale tijd.
Het regelt onder andere je lichaamstemperatuur, hormoonproductie, spijsvertering en energieniveau. De biologische klok is een klein gebied in het midden van de hersenen, vlak boven de plek waar de twee oogzenuwen elkaar kruisen. Naast de hoofdklok bestaan er in ons lichaam ook ‘mini biologische klokjes’ die zich in bijna alle lichaamscellen bevinden, zoals in de longen, lever en darmen. Ze werken nauw samen met de centrale biologische klok in de hersenen, maar zijn in tegenstelling tot die centrale klok, niet gevoelig voor licht. Samen zorgen deze klokken voor een optimaal ritme van het hele lichaam
Wanneer je bioritme verstoord raakt – door de hormonale veranderingen in de overgang, maar ook door door stress (bijvoorbeeld door het combineren van werk, gezin en zorg voor ouders) of onregelmatige werktijden – kan dit leiden tot de klachten die je nu ervaart: slaapproblemen, vermoeidheid, concentratieproblemen en spijsverteringsklachten.
Vier praktische tips om samen te werken met je biologische klok en je bioritme te herstellen
Gelukkig kun je zélf invloed uitoefenen op je biologische klok. Dit doe je door samen te werken met je biologische klok.
Zo kun je je ritme herstellen en beter slapen — zonder medicatie.
1. Begin de dag met daglicht.
Ga ’s ochtends naar buiten, al is het maar 15 minuten. Dan is de lichtintensiteit het hoogst. Daglicht helpt je biologische klok om zich af te stemmen op het natuurlijke ritme van dag en nacht.
2. Breng structuur aan in je eetmomenten.
Onregelmatig eten verstoort je bioritme. Eet op vaste tijden en kies voor voeding die je bloedsuikerspiegel stabiel houdt.
3. Beweeg dagelijks.
Beweging helpt je energiehuishouding te reguleren en bevordert een diepere nachtrust.
4. Zorg voor voldoende slaaproutine.
Ga op vaste tijden naar bed en sta op dezelfde tijd op. Vermijd blauw licht van schermen in het laatste uur voor je gaat slapen.
Wil je ontdekken welke kleine aanpassingen voor jou het verschil kunnen maken?
Plan hier een gratis kennismakingsgesprek – ik denk graag met je mee over een persoonlijke aanpak.
Wat helpt tegen slecht slapen in de overgang – en is medicatie echt nodig?
Veel vrouwen vragen mij: “Wat helpt tegen slecht slapen in de overgang — en moet ik daar medicatie voor nemen?”
Medicatie kan tijdelijk verlichting geven, maar pakt zelden de onderliggende oorzaak aan. Vaak ligt het probleem in een verstoord bioritme of je leefstijl. De overgang vraagt dus om meer dan een quick fix.
Door samen te werken met je biologische klok en bewust te worden van je leefstijl, kun je je nachtrust duurzaam verbeteren.
Beter slapen en meer balans tijdens de overgang door aanpassingen in je leefstijl
Als BGN-gewichtsconsulent, leefstijlcoach en ervaringsdeskundige weet ik hoe groot de impact van slecht slapen, hormonale schommelingen en gewichtstoename tijdens de overgang kan zijn. Vanuit mijn medische achtergrond én jarenlange coachingservaring help ik vrouwen in de overgang om weer grip te krijgen op hun slaap, energie en gewicht.
In mijn programma “Five Steps to SHINE” leer je hoe je jouw bioritme herstelt, gezonder eet, beter slaapt en weer vol energie in het leven staat — zónder afhankelijk te zijn van medicatie en/of supplementen.
Klaar met slecht slapen tijdens de overgang? Pak de regie!
Wil jij ontdekken hoe jij beter kunt slapen tijdens de overgang?
Plan jouw persoonlijke call in — ik denk graag met je mee over een aanpak die past bij jouw leven en jouw lichaam.